به نقل از «ایسنا»

کارگردان «شهرزاد» و «جیران» زمانی اولین سریال های مناسبتی را ساخت

تاریخ انتشار: ۳ فروردین ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۳۷۹۸۹۰

حسن فتحی، کارگردانی که چندسالی است از تلویزیون فاصله گرفته و فقط در شبکه نمایش خانگی سریال هایش را تولید می کند، از اولین های کارگردانی سریال های مناسبتی برای تلویزیون است. او سال ۷۲ در مقطعی که نوروز و رمضان مثل این ایام با هم مقارن شده بود، مجموعه ای را به نام «همسایه ها» کارگردانی کرد و در ادامه همین سریال، روند تولید کارهای مناسبتی را ادامه داد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به گزارش ایسنا، حس فتحی زمانی از پُرکارهای صداوسیما بود و اتفاقا بسیاری از سریال هایش را در همین مناسبت ها کارگردانی کرد. او سال ۷۲ وقتی شروع به ساخت سریال «همسایه ها» کرد، اصلا مثل این روزها مشهور نبود. در حقیقت «همسایه ها» نخستین کار حسن فتحی در مقام کارگردان محسوب می شد و پیش از آن بیشتر در حوزه تئاتر فعال بود یا در مقام نویسنده و محقق برنامه های فرهنگی با صداوسیما همکاری می کرد.

۳۰ سال قبل که درست مثل این روزها مناسبت نوروز و رمضان با هم مقارن شده بود، تلویزیون تصمیم گرفت که مانند بسیاری از کشورهای اسلامی برای مناسبت هایش سریال داشته باشد. خسرو ملکان دو سال تمام وارد گود شد و دو سریال ساخت و پس از بازخورد مثبتی که ساخته هایش در بین مخاطبان به دست آورد، حسن فتحی به عنوان دومین کارگردانی که برای مناسبت های نوروز و رمضان سریال ساخت، نامش را ثبت کرد.

در این زمینه بخوانید:

طاهره‌خانمِ چنگال‌به‌دست و نیاز به یک جرقه بعد از ۳۰ سال

فتحی زمانی که «همسایه ها» را ساخت، ۳۳ سال داشت. در رشته روانشناسی در دانشگاه شهید بهشتی تحصیل کرده بود و بعدها فوق لیسانسش را در رشته کارگردانی گرفت. همان سال ۷۲ بود که به صداوسیما پیوست و سریال مناسبتی تلویزیون را هم ساخت.

«همسایه ها» تقریبا ساختاری اپیزودیک داشت و از همان داستان های درام مرسوم دهه های ۶۰ و ۷۰ که دوربین را بین اعضای یک خانواده و نهایتا یک محله می بردند، تبعیت می کرد. این مجموعه دربارهٔ چندین خانواده و همسایه بود که در هر قسمت برای هر یک مشکلات و مسائلی پیش می‌آمد و در نهایت با همفکری و همیاری سایر همسایه‌ها، آن مشکل برطرف می‌شد.

در حقیقت اولین سریال فتحی از داستان و ساختاری بسیار ساده بهره می برد اما به دلیل انتخاب محدود بیننده در آن زمان، استفاده از بازیگران حرفه ای و داستان هایی که از دل مردم بیرون می آمد، به سرعت توانست مانند سریال های ماندگار آن ایام، در بین مخاطبان جایش را باز کند.

بیوک میرزایی، شهلا ریاحی، فریبا متخصص، زهرا سعیدی، کتایون ریاحی، مریم معترف، شهرزاد عبدحق، حسین کسری، داریوش موفق، بهمن نجف‌زاده، خسرو فرخزادی، کامران ملک مطیعی و سید حسن حسینیان (در نقش مراد نفتی) بازیگرانی بودند که مقابل دوربین این مجموعه رفتند که خیلی از آنها برخلاف کارگردان جوان سریال، در آن زمان سابقه بازی در فیلم ها و سریال های متعددی را داشتند. 

در این بخش تماشاگر بخش هایی از سریال همسایه ها باشید:

نکته قابل توجه در سریال «همسایه ها» همکاری حسن فتحی با تهیه کننده ای بود که بعدها به یار باوفایش تبدیل شد و هنوز که هنوز است اغلب کارهایشان را با همکاری هم، تولید و به پخش می رسانند.

اسماعیل عفیفه، تهیه کننده ای که نامش در سریال های شناخته شده ای همچون «جیران»، «پس از باران»، «میوه ممنوعه»، «زمانه»، «در مسیر زاینده رود»، «رسم عاشقی» و «آنام» دیده می شود، بسیاری از این کارها را به واسطه همکاری با فتحی به آنتن رسانده است.

اتفاقا «همسایه» در سال ۱۳۷۰ اولین فعالیت عفیفه در مقام تهیه کننده صداوسیما هم محسوب می شد و پس از آن بود که البته برای چندسالی تهیه سریال های سعید سلطانی را عهده دار شد و فتحی هم با تهیه کننده ای مانند حسن بشکوفه کار کرد، اما این دو یار قدیمی بار دیگر در پروژه «میوه ممنوعه» به هم رسیدند و توانستند به واسطه بازی درخشان علی نصیریان، یکی از پروژه های ماندگار تلویزیون را در ماه رمضان به ثبت برسانند.

میوه ممنوعه

پس از اینکه فتحی و عفیفه با همراهی هم سریال پرحاشیه و البته خط شکن «زمانه» را با بازی پریناز ایزدیار و حمید گودرزی کار کردند، همکاری این کارگردان برای همیشه با صداوسیما قطع شد. فتحی سپس سراغ ساخت سریال «شهرزاد» در شبکه نمایش خانگی رفت که در تهیه باحاشیه هایی هم همراه شد. بعدها بسیاری با انتقاد از رویکرد صداوسیما در قبال از دست دادن چهره هایش، به این نکته پرداختند که در صورت رویکرد مناسب برنامه ریزان رسانه ملی می توانستیم سریالی مانند شهرزاد را برای تلویزیون داشته باشیم. به هر طریق وقتی حسن فتحی پروژه بعدی اش «جیران» را هم با همکاری عفیفه برای شبکه نمایش خانگی ساخت، بسیاری مطمئن شدند که کارگردان سریال های مطرحی همچون پهلوانان نمی‌میرند، شب دهم و مدار صفر درجه را مانند بسیاری از چهره های دوران طلایی تلویزیون باید برای همیشه از صداوسیما رخت بربسته ببینند.

حسن فتحی در پشت صحنه شهرزاد

هرچند سال ۹۸ مدیر وقت سیما فیلم به پروژه ای اشاره کرد که با نام «ده پهلوان» قرار بوده با حسن فتحی ساخته شود اما او شبکه نمایش خانگی را ترجیح داده است؛ خبری که هیچگاه به تایید این کارگردان نرسید.

اسماعیل عفیفه هم حدود دو سال قبل در زمان اکران قسمتی از سریال جیران وقتی با پرسشی درباره همکاری مجدد صداوسیما با فتحی مواجه شد، چنین گفته بود: حسن فتحی که جایی نرفته است، اتفاقاً تلویزیون رفته، بچه‌های ما جایی نرفتند. باید فضای تلویزیون یک مقدار باز شود؛ قصه‌ها و داستان‌ها و شخصیت‌های جدید اضافه شوند. آن‌قدر که شخصیت‌ها شبیه به هم شده‌اند و جذابیتی ندارند.

حسن فتحی و اسماعیل عفیفه

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: سریال هم سایه ها نوروز 1402 ماه رمضان ۱۴۰۲ احمد سمیعی گیلانی نوروز 1402 راهيان نور دفاع مقدس احمد سمیعی گیلانی درگذشت نوروز تهرانگردی ماه رمضان ۱۴۰۲ احمد سمیعی گیلانی نوروز 1402 راهيان نور دفاع مقدس شبکه نمایش خانگی تهیه کننده همسایه ها حسن فتحی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۳۷۹۸۹۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

بدهکاری سینما و تلویزیون به روز معلم

سهم مدیوم سینما در مورد پرداختن به شغل یا شخصیت معلم مانند دیگر مشاغل است و فیلم مشخصی که به این قشر مهم و ابعاد کاری و فعالیتی آن‌ها بپردازد به تعداد انگشت‌های یک دست هم نمی‌رسد. - اخبار رسانه ها -

به گزارش گروه رسانه‌های خبرگزاری تسنیم، پرداختن به کسوت و جایگاه معلم در آثار سینمایی و تلویزیونی طی چند دهه اخیر در کشورمان فراز و فرود‌های زیادی داشته، اما واقعیت این است که هر چقدر تلویزیون در این مسیر با تولید آثار متنوع عملکرد بهتری دارد، سینما کمتر اثر شاخصی با محوریت شخصیت معلمان داشته و صرفاً در برخی تولیداتش به عنوان یک کاراکتر پیش‌برنده قصه و درام خودنمایی کرده است. 

روز معلم برای خیلی‌ها مترادف با خاطرات نوستالژیک دوران مدرسه است. آثاری در سینما و تلویزیون پخش شده که کسوت معلمی را به اشکال مختلف نمایش دادند و ثبت کردند. از همین ابتدا باید این نکته را مورد توجه قرار داد که سینمای کشورمان برای گرامیداشت مقام معلم، اثر درخوری تولید نکرده است. البته در خصوص این کم‌کاری در سینما برخی معتقدند نفس غیرقابل پیش‌بینی بودن زمان اکران فیلم‌ها کمتر این اجازه را می‌دهد که در این رابطه اثری شکل بگیرد. اگرچه این جمله بیشتر بهانه است تا استدلال، ولی مسئولیت‌پذیری تلویزیون در این زمینه بیشتر از سینما بوده و گواه آن هم تولید سریال‌های متعددی است که به برخی از شاخص‌های آن اشاره می‌کنیم. 

معلمان در سریال‌های نوستالژیک

سریال «دبیرستان خضراء» ساخته اکبر خواجویی، محصول سال 1374 از جمله آثار تلویزیونی است که با محور قرار دادن رابطه معلمان با دانش‌آموزان برای بسیاری از مخاطبان خاطره‌سازی کرده است. هسته اصلی این سریال مدرسه دخترانه‌ای بود که با پی گرفتن دغدغه‌ها و مشکلات دانش‌آموزان دختر نوجوان سعی داشت مشکلات این گروه سنی را به تصویر بکشد. با این حال محوریت خاص قصه روی شخصیت شکیبه با بازی «آزیتا حاجیان» متمرکز است که سعی می‌کند ضمن برطرف کردن دغدغه‌های خاص این قشر از جامعه دانش‌آموزی با انجام فعالیت‌های مثبت و ثمربخش خود چهره‌ای مناسب برای مخاطب به نمایش بگذارد. 

سریال «قصه‌های مجید» به کارگردانی مرحوم کیومرث پوراحمد، محصول سال 1369 تلویزیون نیز یکی از خاطره‌انگیزترین سریال‌هاست که براساس کتابی با همین نام (قصه‌های مجید) از هوشنگ مرادی‌کرمانی ساخته شد. «قصه‌های مجید» روایتگر لحظه‌های کودکی یک نوجوان به نام مجید است که با مادربزرگش (بی‌بی) تنها در یک خانه قدیمی زندگی می‌کند. این سریال که در دهه 70 از تلویزیون پخش شد و همچنان هم از شبکه‌های مختلف سیما از جمله آی فیلم در حال بازپخش مجدد است در بخش‌های زیادی به اتفاقات و موضوعاتی می‌پردازد که برای شخصیت مجید در مدرسه رخ می‌دهد یا ریشه دارد که انصافاً بخش‌های خاطره‌انگیزی از سریال به نحوه تعامل و شیوه برخورد مسئولان مدرسه اعم از مدیر، ناظم و معلمان با دانش‌آموزان می‌پردازد. این سریال آنقدر مورد توجه مخاطبان و مدیران تلویزیون قرار گرفت که چهار ماجرای آن به چهار فیلم سینمایی تبدیل شد و روی آنتن شبکه‌های مختلف سیما رفت. 

سریال «بچه‌های مدرسه همت» به کارگردانی رضا میرکریمی، محصول سال 1376 تلویزیون هم یکی دیگر از این آثار است که محتوای آن درباره تعدادی دانش‌آموز است که در مدرسه شبانه‌روزی «همت» همزمان تحصیل و زندگی می‌کنند و هر بار با ماجرایی تازه روبه‌رو می‌شوند. سریال «مدرسه ما» به کارگردانی داریوش یاری، محصول سال 1388 هم درباره دانش‌آموزان یک مدرسه راهنمایی است که کار‌های دانش‌آموزان باعث ایجاد جنجال و مشکلاتی می‌شود. شخصیت «کیهان» با بازی علی اوسیوند، معلم جدید ادبیات است که در میانه سال تحصیلی جایگزین معلم دیگری می‌شود و با ورودش تغییرات مثبتی در مدرسه ایجاد می‌کند. سریال «مدرسه مادربزرگ‌ها» به کارگردانی غلامرضا رمضانی، تولید سال 1375 از جمله آثار تلویزیونی است که به بحث نهضت سوادآموزی می‌پردازد. قصه اصلی این سریال در مورد تعدادی خانم میانسال است که خانم معلم جوانی با بازی الهام پاوه‌نژاد دارند و در هر قسمت ماجرا‌های جالبی را به وجود می‌آورند. 

فیلم‌های انگشت‌شمار سینما

سهم مدیوم سینما در مورد پرداختن به شغل یا شخصیت معلم مانند دیگر مشاغل است و فیلم مشخصی که به این قشر مهم و ابعاد کاری و فعالیتی آن‌ها بپردازد به تعداد انگشت‌های یک دست هم نمی‌رسد. 

«جنگ اطهر» اولین اثر سینمایی پس از انقلاب است که در آن به معلم، مدرسه و دانش‌آموز پرداخته می‌شود. این فیلم یک سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی به کارگردانی محمدعلی نجفی ساخته شد. این فیلم قصه آموزگار جوان و فداکاری به نام اطهر را روایت می‌کند که وارد مدرسه‌ای می‌شود و سعی می‌کند روابط دوستانه‌ای با شاگردانش برقرار کند. رابطه او با یکی از شاگردان به نام فتاح که وضع خانوادگی نامناسبی دارد بیشتر می‌شود. اطهر در تدارک اجرای یک نمایشنامه توسط دانش‌آموزان است، اما مدیر مدرسه مشکلاتی برای او فراهم می‌کند. اطهر می‌کوشد فتاح را با واقعیت‌های سیاسی و اجتماعی جامعه آشنا کند، اما جانش را بر سر هدفش می‌گذارد. 

«خانه دوست کجاست؟» عباس کیارستمی را که تولید سال 1365 است، می‌توان یکی از موفق‌ترین آثار سینمایی در این حوزه دانست که موفقیت‌های بین‌المللی بسیاری کسب کرد. این فیلم قصه پسربچه‌ای را روایت می‌کند که متوجه می‌شود دفتر دوستش را به اشتباه برداشته است. بنابراین از خانه بیرون می‌رود تا او را پیدا کند و دفتر را به او پس بدهد، اما راهی دشوار و دراز در پیش است و فرصتی اندک. کیارستمی در این فیلم به ترس دانش‌آموزان از تنبیه معلمان می‌پردازد. 

کارگردان‌های زیادی در مدیوم سینما تصویرگر معلمان بودند، اما تنها برخی از این سریال‌ها و فیلم‌ها در ذهن مخاطبان ماندگار شده‌اند. یکی از کارگردان‌هایی که بیشترین تعداد پرداخت به این قشر از جامعه را در کارنامه کاریش دارد، پوران درخشنده است. این بانوی فیلمساز کشورمان در بسیاری از آثارش کاراکتر معلم دیده می‌شود صرف‌نظر از خوب و بد یا درست و غلط بودن شخصیت‌پردازی که نسبت به آن‌ها صورت گرفته است. فیلم سینمایی «پرنده کوچک خوشبختی»، تولید سال 1366 به کارگردانی این بانوی فیلمساز کشورمان است که با نگاهی متفاوت به دنیای معلمان و دانش‌آموزان می‌پردازد. 

فیلم سینمایی «بمب؛ یک عاشقانه»، تولید سال 1396 نزدیک‌ترین تجربه سینما در پرداختن به این قشر با کارگردانی پیمان معادی است که قصه اصلی‌اش به دوران هشت سال دفاع مقدس و اوج بمباران‌ها مربوط می‌شود، اما بسیاری از سکانس‌های این فیلم در یک مدرسه می‌گذرد و به نوعی روایتگر وضعیت مدرسه‌ها و تحصیل در آن دوران است. 

با این حال به نظر می‌رسد هنوز فیلم شاخصی درباره مقام معلم در سینما ساخته نشده، در حالی که اهمیت این قشر در جامعه قابل کتمان نیست.

منبع: جوان

انتهای پیام/